Miś porywał do tańca, ale musiał zginąć. Samborowice pożegnały karnawał tradycyjnym obrzędem [ZDJĘCIA, WIDEO]

Tradycja, która przetrwała pokolenia

Trudno wyobrazić sobie Samborowice bez wodzenia niedźwiedzia. Tanzbär na ulicach tej miejscowości pojawia się od niepamiętnych czasów. Dawniej obrzęd odbywał się we wtorek, w tzw. śledzika – ostatni dzień karnawału. Z czasem dostosowano go do współczesnych realiów i przeniesiono na ostatnią sobotę karnawału, która w tym roku przypadła na 1 marca.

Obchody rozpoczynają się od przygotowań – trzeba ubrać dwa misie. W tym roku starszym został Michał Żymełka, a młodszym Aron Jeremiasz. Plecenie kostiumów rozpoczęło się już dzień wcześniej. – Przygotowane były powrósła, długie sznury, którymi owija się postać misia – wyjaśnia sołtys Samborowic, Adrian Niewiera. W sobotę rano rozpoczęło się ubieranie niedźwiedzi. Strój zakłada się tylko raz – aktor, który wciela się w misia, nie może się go pozbyć aż do końca obrzędu.

Symboliczna śmierć misia

Kiedy misie są gotowe, rozpoczyna się parada po wsi. Starszy miś porywa kobiety do tańca – zgodnie z tradycją ma to przynieść im szczęście. Zabawa jest intensywna, tancerze padają na ziemię, a miś potrzebuje pomocy, by wstać. Kulminacyjnym momentem wydarzenia jest scena, w której miś ginie – symboliczne zakończenie karnawału i początek wielkiego postu. Młodszy niedźwiedź zostaje, by za rok poprowadzić obrzęd.

Młodszy miś został wprowadzony do obrzędu specjalnie dla najmłodszych mieszkańców Samborowic, którzy chcieli aktywnie uczestniczyć w wydarzeniu. Sołtys podkreśla, że tradycja przetrwała dzięki zaangażowaniu społeczności, a głównymi organizatorami są miejscowa OSP i rada sołecka.

– To wszystko trwa i trwa. Sam chodzę już 30 lat i mam nadzieję, że przetrwa kolejne pokolenia – mówi Niewiera.

Sołtys raz wcielił się w rolę niedźwiedzia i podkreśla, że to wymagające zadanie – kostium sporo waży. Obecnie występuje jako kominiarz, ale w orszaku można spotkać także inne postacie: księdza, myśliwego, doktora, rzeźnika, a nawet parę młodą. – Występują wszystkie postacie, które kiedyś były częścią wiejskiego życia – podsumowuje.

Debiut Michała Żymełki w roli misia

Michał Żymełka po raz pierwszy wcielił się w rolę misia. Przyznał, że choć czuł się w stroju dobrze, to przed decyzją o udziale towarzyszył mu pewien niepokój. Kostium, jak już wspomnieliśmy, jest ciężki – waży około 40-45 kg.

– Będzie trzeba się poddać, bo do tego dążą, a młody miś ucieknie do lasu i za rok znów będzie poszukiwany – mówił z uśmiechem podczas ceremonii ubierania. Cieszył się, że tradycja wciąż żyje w Samborowicach i nie zanikła. Sam strój opisał jako sztywny i ograniczający ruchy. – Wszystko jest sztywne, ciężko się ruszać, ale da się wytrzymać. Obawiałem się, że będzie gorzej – podsumował.