To (nie) jest skansen... a może jednak? W Chorzowie powstaje Skarbiec Dziedzictwa
W Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie rusza budowa nowoczesnego kompleksu „Skarbiec Dziedzictwa” – długo oczekiwanej inwestycji współfinansowanej z Funduszy UE w ramach programu Fundusze dla Śląskiego 2021–2027. Projekt o wartości ponad 42 mln zł zakłada stworzenie nowoczesnych przestrzeni magazynowych, edukacyjnych i konserwatorskich, które uzupełnią ofertę muzeum plenerowego.

„Skarbiec Dziedzictwa” będzie miejscem przechowywania i udostępniania ponad 6000 artefaktów, a także przestrzenią spotkań z dawnym rzemiosłem, tradycją i historią regionu. Powstanie tu magazyn studyjny, sale warsztatowe, przestrzeń dla mistrzów rzemiosła oraz zrewitalizowany młyn wodny z systemem pokazowym. Inwestycja odpowiada na pilne potrzeby muzeum w zakresie infrastruktury oraz ułatwi integrację społeczną i rozwój oferty turystyki kulturowej.
- Województwo Śląskie to region niezwykle różnorodny-kulturowo, historycznie, językowo. Miejsce, w którym spotykają się tradycje śląskie, zagłębiowskie i góralskie. I właśnie dlatego powstanie Skarbca Dziedzictwa ma dla nas szczególne znaczenie. To nie będzie tylko kolejny budynek, ale przestrzeń, która stanie się wspólnym domem dla tej różnorodności. Miejscem, gdzie każdy mieszkaniec regionu - niezależnie od swojego pochodzenia – odnajdzie coś znajomego, bliskiego, a przy tym pozna historie sąsiadów, ich zwyczaje i wartości – mówi Joanna Bojczuk, Członek Zarządu Województwa Śląskiego. - Wierzymy, że dziedzictwo kulturowe najlepiej rozumie się wtedy, gdy można go dotknąć, przeżyć czy współtworzyć Skarbiec Dziedzictwa będzie właśnie takim miejscem - otwartym, żywym, inspirującym - dodaje.
Nowa przestrzeń stanie się symbolem różnorodności kulturowej województwa śląskiego – niezależnie od pochodzenia każdy znajdzie tu coś znajomego, bliskiego i inspirującego. Jak podkreśla dyrekcja MGPE, projekt wpisuje się w ideę muzeum uczestniczącego – łączącego funkcje edukacyjne, dokumentacyjne i społeczne.
- Tworzenie zróżnicowanej oferty kulturalnej dotyczącej czasu wolnego to jeden z celów, jakie stawiamy sobie w ramach rozwoju turystyki w regionie. Powstanie Skarbca Dziedzictwa realnie wpłynie na zwiększenie atrakcyjności Województwa Śląskiego – nie tylko jako miejsca odwiedzin, ale też życia i pracy - podkreśla Joanna Bojczuk.
- Nowa inwestycja pozwoli na uniezależnienie się od czynników atmosferycznych i choć to muzealna ostateczność – także na dywersyfikację działalności w ramach tzw. turystyki czasu wolnego, biznesowej czy oferty dla przemysłów kreatywnych. Skarbiec Dziedzictwa wpisuje się w idee od lat przypisywane muzeom typu skansenowskiego. Skanseny ze względu na swoją specyfikę, ekspozycję na powietrzu, dużą powierzchnię, tereny zielone, możliwość organizacji imprez plenerowych mają znacznie większą siłę przyciągania niż tradycyjne muzea – podsumowuje dyrektor MGPE w Chorzowie Paulina Cius-Górska.



Jubileusz 50-lecia MGPE – „To (nie) jest skansen”
W 2025 roku Muzeum obchodzi 50-lecie działalności. Kulminacją obchodów będzie wystawa jubileuszowa pt. „To (nie) jest skansen”, która ukaże historię, rozwój i znaczenie muzeum we współczesnym świecie. Ekspozycja podkreśli rolę tradycji, wspólnoty i różnorodności dziedzictwa w budowaniu tożsamości regionu.
Wystawie towarzyszyć będzie wydarzenie „Rzemiosło i Rękodzieło – 50 warsztatów i pokazów”, zaplanowane na 25 maja. Goście będą mogli zobaczyć dawne zawody „na żywo” – m.in. garncarstwo, kowalstwo, szycie, pszczelarstwo czy czerpanie papieru – a także unikalny pokaz pracy zabytkowego wiatraka z Grzawy.
Dodatkowe atrakcje jubileuszowe:
- Konkurs na laurkę dla muzeum – „Na pamiątkę, z wyrazami sympatii”
- Konkurs na nową nazwę skansenu – „Jeśli nie skansen, to co?”
- Wspólne wyszywanie „Gigamakatki”
- Publikacja jubileuszowa „Spacerem przez czas” autorstwa Krzysztofa Bulla
- Ogólnopolska konferencja naukowa pt. „To (nie) jest skansen!”, która odbędzie się w dniach 8–10 października 2025 r. i stanie się platformą dyskusji o przyszłości muzeów plenerowych w Polsce.
Więcej informacji oraz harmonogram wydarzeń: www.muzeumgpe-chorzow.pl
Sfinansowano ze środków budżetu Województwa Śląskiego